Λίγα λόγια για τα EUROSCAN
Η σειρά ρομποτικών Euroscan παράγονταν από την Electron SA, εταιρεία με έδρα την Αθήνα - Ελλάδα. Ξεκίνησε το 1978, με επιτυχημένη πορεία και εξαγωγές σε περισσότερες από 65 χώρες, Συστημάτων Διαχείρισης Φωτισμού, όπως για παράδειγμα τα περίφημα Dimmer Packs της.
Σήμερα, η Electron παράγει συστήματα διαχείρισης LED, για αρχιτεκτονικό φωτισμό. Στα τέλη του 80, η πρώτη σειρά των Euroscan ήρθε στις ντισκοτέκ, pub, μπαρ, χώρους συναυλιών και τηλεοπτικά στούντιο, σε όλη την Ελλάδα. Με απλά χαρακτηριστικά, τα ρομποτικά προσφέρουν λίγα gobos και τα βασικά χρώματα, ενώ το πιο επιτυχημένο μοντέλο της σειράς (κρίνοντας από των αριθμό των club-cafe-disco που το είδα), χρησιμοποιούσε λυχνία HΤΙ 400 της Osram, ενώ τα ισχυρότερα αδέλφια τους, MSR 1200 λυχνία από τη Philips. Ο έλεγχος μέσω DMX δεν ήταν ακόμη διαθέσιμος σε αυτά τα μοντέλα, χρησιμοποιούσαν τη δική τους κονσόλα και οι ικανότητες του προγραμματισμού τους, είχαν άμεση σχέση με το μοντέλο της κονσόλας που χρησιμοποιούταν για τον έλεγχό τους.
Η δεύτερη γενιά των ρομποτικών έφθασε αργότερα (δεν γνωρίζω ακριβώς πότε, για να πω την αλήθεια), ξεχωρίζοντας με την κίτρινη γραμμή στο πλάι τους, σε σχέση με τους προκατόχους τους, όπου είχαν κόκκινη γραμμή. Το σασί ήταν το ίδιο, διέθεταν όμως περισσότερες επιλογές χρωμάτων και σχεδίων. Αργότερα, τα έξυπνα Euroscans ήρθαν προσφέροντας έλεγχο μέσω DMX512, περιστρεφόμενα σχέδια, πρίσματα, μηχανοκίνητη εστίαση, ζουμ και μίξη χρωμάτων CMY.
Από το 2011, αναζητώ και συλλέγω εγκαταλελειμμένα ρομποτικά, της σειράς Euroscan. Οι ηλικίες αυτών που κατάφερα να σώσω μέχρι τώρα, έχουν σχέση με το μοντέλο, παρόλο που γνωρίζω ότι τα συγκεκριμένα μοντέλα υπήρχαν διαθέσιμα σε ένα εύρος 10 ετών περίπου (ίσως και λίγο λιγότερο). Τα ρομοπτικά που έχω συλλέξει μέχρι σήμερα είναι από 22 έως 18 ετών περίπου. Η ναυαρχίδα της εν λόγω σειράς ήταν το Euroscan Zoom FX, που ήμουν αρκετά τυχερός για να το αντικρίσω απλά, το 2003. Το ρομποτικό ήταν γιγαντιαίο, το μεγαλύτερο που έχω δει ακόμα και μέχρι σήμερα. Μεγαλύτερο σε ύψος τουλάχιστον από τα ρομποτικά της ClayPaky και της Martin. Φανταστείτε ότι λόγω του μέγεθους του, το ρομποτικό συστρέφονταν ελαφρά κατά τη μεταφορά και την εγκατάστασή του, με αποτέλεσμα οι θέσεις των οπτικών αισθητήρων των δίσκων να μετακινούνται και οι δίσκοι να μην κάνουν σωστά reset. Μαρτύριο για τους τεχνικούς και εγκαταστάτες, όπως κάποτε οι ίδιοι μου είπαν, όπου έπρεπε να σετάρουν σωστά κάθε φορά τα ρομποτικά.
Παρά τα λειτουργικά ζητήματά του, θα ήθελα πολύ να προσθέσω αυτό το θηρίο στη συλλογή μου. Μέχρι τώρα, δεν έχω καταφέρει να ‘σώσω’ το συγκεκριμένο μοτνέλο.
Αλλά, η αναζήτησή μου δεν έχει τελειώσει!
Αποκαταστάσεις/
ανακατασκευές
2011, ήταν Φεβρουάριος θυμάμαι, όταν απέκτησα τα πρώτα μου παλιά ρομποτικά. Μετά από ιντερνετική αναζήτηση μέσω αγγελιών που ανέβασα, δεν άργησαν να έρθουν τα δύο πρώτα HTI 400, μαζί με την κονσόλα τους. Κατασκευασμένα το 1994, τα ρομποτικά ήταν σε απίστευτα καλή κατάσταση, αφού ο πρώην ιδιοκτήτης τους τα δούλευε μόνο σε εκδηλώσεις. Το κακό με όσα ρομποτικά δουλεύουν σε εκδηλώσεις, είναι τα κτυπήματα λόγω μεταφοράς. Το συγκεκριμένο μοντέλο δίνει 15 σχέδια, 15 χρώματα και shutter για εφέ strobe και black out.
Τότε, δεν είχα εμπειρία από άλλη αποκατάσταση παλιού μηχανήματος και δεδομένης της χαράς μου που τα βρήκα και τα ‘έσωσα’, φοβόμουν πολύ να τα πειράξω. Δεδομένης της ταλαιπωρίας τους τόσα χρόνια, φοβόμουν ακόμα να καθαρίσω την πλακέτα, μήπως και της κάνω ζημιά! Τότε λοιπόν δεν έλυσα εξ’ολοκλήρου τα μηχανήματα, απλά τα έβαψα εξωτερικά, πολύ προσεκτικά. Αφαίρεσα μόνο τα καπάκια τους, που είχαν ταλαιπωρηθεί κι όλας περισσότερο. Ο εσωτερικός καθαρισμός δεν είχε γίνει βάση των σημερινών μου ‘στανταρ’, αλλά μετά από 4 χρόνια, επιτέλους έγινε η δουλειά που έπρεπε και η αντικατάσταση των ανεμιστήρων.
Η πρώτη μετασκευή στο τμήμα της λάμπας έγινε σ’αυτά τα δύο τυχερά και ήταν μία περιπέτεια. Στην αρχή και για περίπου δύο χρόνια, τα δούλευα με μία HID 150, λίγο ‘σαχλά’ στηριγμένη, η οποία όμως είχε χαμηλή απόδοση... Για να επιστρέψω στη ‘μαμίσια’ HTI 400, ούτε λόγος, το κόστος της είναι εντελώς απαγορευτικό. Οπότε και το 2013 αν θυμάμαι καλά, τοποθέτησα παραβολικούς αναλκαστήρες και βάση GY 9.5, για τοποθέτηση λυχνίας MSD 250. Ο μεγάλος χώρος του σκάνερ και οι επιπλέον οπές για υποδοχή βιδών, βοήθησαν πολύ στον πειραματισμό μου.
Το πρώτο ζεύγος
The Compacts
Φεβρουάριος 2014. Μετά από μία μεγάλη παύση, στην αναζήτηση των Euroscan τουλάχιστον, βρέθηκε στο δρόμο μου άλλο ένα ζευγάρι, τα Compact.
Μικρά, σε σχέση με τα αδέρφια τους βέβαια, γιατί στην πραγματικότητα μόνο μικρά δεν είναι. Πάντως το βάρος τους είναι λίγο παραπάνω από 7 κιλά. Τα μηχανήματα ήταν υπερβολικά ταλαιπωρημένα, μηχανικά. Το σασί τους πέρα από τη βρώμα, δεν είχε κτηπήματα ή γρατζουνιές, αφού ήταν μόνιμα εγκατεστημένα σε κάποιο club. Στο καθένα, οι 3 από τους 5 κινητήρες ήταν κατεστραμμένοι από υπερθέρμανση. Η νικοτίνη είχε αφήσει ένα κίτρινο στρώμα μέσα και έξω από τα μηχανήματα... Ο καθαρισμός τους ήταν πρόκληση, πραγματικά. Οι πλακέτες όμως, ως εκ θαύματος, δεν είχαν κανένα πρόβλημα.
Το συγκεκριμένο σασί, υπήρξε διαθέσιμο σε τρείς διαφορετικές εκδόσεις / μοντέλα, όπου η διαφορά ήταν στην πηγή φωτός τους: Με την HLX 400 (αλλογόνου), HSD 200 και MSR 400 (υψηλής πίεσης). Μεγάλη υπερβολή η εγκατάσταση MSR 400 στο συγκεκριμένο σασί. Το μικρό σασί και ο ελλειπής αερισμός του προκαλούσαν τρομερές υπερθερμάνσεις και ζημιές.
Το ζευγάρι που βρήκα, ήταν η φθηνότερη έκδοση, με λυχνία αλογόνου, αλλά λόγω των υποδοχών στο σασί, η μετασκευή ήταν πανεύκολη. Στην αρχή, μετά το πέρας των εργασιών, τα δούλευα με λυχνίες MSD 250. Η θερμοκρασία του σασί μου φαίνονταν και πάλι πολύ υψηλή και αποφάσισα να μη τα ‘ζορίζω’ τόσο πολύ θερμικά. Έτσι κατέληξαν να λειτουργούν με λυχνία HQI 150, η οποία δίνει αξιοπρεπέστατη φωτεινότητα και πολύ χαμηλή θερμοκρασία.
Τα Compact δίνουν 5 βασικά χρώματα, 11 σχέδια και το standard shutter για black out & strobe.
Αργότερα το 2014, λίγο μετά το καλοκαίρι, απέκτησα το Euroscan 3 MSR 1200, ή τον Βασιλιά των Euroscan όπως μ’αρέσει αστειευόμενος να λέω. Ήταν το πρώτο πρότζεκτ αποκατάστασης με μεγάλο βαθμό δυσκολίας, λόγω της κατάστασης του ρομποτικού. Εγκατεστημένο σε θερινό club δίπλα στη θάλασσα, μπορείτε να φανταστείτε πόσο ταλαιπωρημένο ήταν το σασί του.
Η σκουριά είχε φτάσει βαθειά στα μέταλλα, βίδες και παξιμάδια κολλημένα και οι δίσκοι χρωμάτων και σχεδίων να έχουν γίνει σχεδόν ένα με τους άξονες των κινητήρων. Και πάλι όμως, η ηλεκτρονική του πλακέτα λειτουργούσε κανονικά.
Το ρομποτικό, κατασκευασμένο το 1998, είχε μία MSR 1200 ως πηγή φωτός. Φυσικά δεν μπορούσα να το δουλέψω στο δωμάτιό μου με τη συγκεκριμένη λυχνία, οπότε και η μετασκευή αρχικά του έδωσε μία MSD 250, ενώ αργότερα καταλήξαμε σε μία CSR 575. Η φωτεινότητά του είναι αξιοπρεπέστατη, για τα τόσο μικρά ανοίγματα των οπτικών και των δίσκων του.
Το μοντέλο αυτό δίνει 19 σχέδια, 16 χρώματα και το shutter για strobe & blackout.
The King of Euroscans
Οι νησιώτες
Μετά από 4 χρόνια, ήρθαν δύο επιπλέον HTI 400. Δεν θα μπορούσα με τίποτα να πω όχι σε αυτό το μοντέλο. Του έχω ιδιαίτερη αδυναμία. Τα συγκεκριμένα λοιπόν, μου ήρθαν από τα Κύθηρα. Νησί, θάλασσα, υγρασία, είχαν κάνει και πάλι το θαύμα τους. Μόλις είχα αποκτήσει τα ρομποτικά στη χειρότερη δυνατή κατάσταση. Και οι δύο πλακέτες επίσης είχαν πρόβλημα. Η ολοκλήρωση της αποκατάστασης μου πήρε σχεδόν 4 μήνες και είμαι περήφανος ειδικά για τη συγκεκριμένη δουλειά, της οποίας το αποτέλεσμα ξεπέρασε κάθε προσδοκία.
Κατά τη διάρκεια της αποκατάστασης, πειραματιζόμουν με την εγκατάσταση ισχυρότερης λυχνίας, μίας CSR / MSR 575. Υπήρχαν όμως δύο εμπόδια: η διάσταση του ανακλαστήρα για τη συγκεκριμένη λάμπα ήταν πολύ μεγάλη και η έκλυση θερμότητας υψηλή, παρόλο που το σασί του διαθέτει δύο ανεμιστήρες Sunon. Οπότε και εγκατέλειψα το σχέδιό μου, εγκαθιστώντας τελικά μία MSR 400, η οποία του έδωσε την ίδια φωτεινότητα για την οποία είχε εξ’αρχής σχεδιαστεί.
Το μόνο που έμεινε για να μου θυμίζει τα φιλόδοξα σχέδιά μου, είναι η μετονομασία τους σε ένα ‘δικό’ μου μοντέλο: Euroscan CSR 575 Plus.
Vintage Disco Lights -Euroscan Scanners- | Before & After
Η γενιά του DMX512
Χρειάστικαν περίπου 5 μήνες εως ότου να τελειώσω την ανακατασκευή και επισκευή των δύο νεότερων Euroscan της συλλογής μου. Προχώρησα αρκετά αργά με τα συγκεκριμένα, δεδομένου του ότι είναι μεγαλύτερα και με περισσότερα εξαρτήματα. Ευτυχώς και πάλι οι πλακέτες τους είναι μια χαρά, ενώ όλες οι βλάβες είχαν εύκολη επισκευή (κινητήρες, οπτικοί αισθητήρες των δίσκων). Η συγκεκριμένη έκδοση του ΜΚ5, είναι μια οικονομικότερη που προφανώς δημιουργήθηκε για clubs / discos. Στον επίσημο κατάλογο της Ήλεκτρον, τα χαρακτηριστικά του ΜΚ5 διαφέρουν. Τα συγκεκριμένα μηχανήματα έχουν 5 χρώματα, 5 περιστρεφόμενα σχέδια, shutter μονού blade για black out και strobe και 3 πρίσματα. Δυστυχώς δεν έχει dimming το συγκεκριμένο. Τα δύο έξτρα πρίσματα (κανονικά 5 πρίσματα έδινε αυτή η έκδοση) δεν υπάρχουν στο δίσκο, αλλά τίποτε δεν πάει χαμένο. Στις θέσεις τους, πρόσθεσα 2 διχρωϊκά φίλτρα, ώστε να πολλαπλασιάσω τις χρωματικές επιλογές.
